Algen kunnen alles

Algen zijn het nieuwe wondermiddel

"Ik ben nergens goed voor", zong De Dijk ooit. Dat kun je van algen in ieder geval niet zeggen. Deze organismen lijken werkelijk voor elk milieuprobleem op aarde een oplossing te hebben. Ze halen CO2 uit de lucht, ze kunnen omgezet worden tot een biobrandstof, ze kunnen stoffen produceren voor voedingssuplementen en diervoer. En nu blijkt dat je er ook kleding van kunt maken. Althans, dat gaan ze in China proberen, waar rivieren te kampen hebben met overmatige algengroei als gevolg van de industriële ontwikkeling. Algen zijn namelijk heel goed in fotosynthese, waarmee ze licht gebruiken om koolstofdioxide om te zetten in koolhydraten. En daar kan je blijkbaar meer mee dan alleen je eetlust remmen.

Zonder helofytenfilter tel je niet mee

Is een groen gebouw ook een prettig gebouw?

Het ene na het andere bedrijf roept dat 'ie het meest duurzame bedrijfsgebouw van Nederland heeft. Termen als warmte- en koudeopslag, zonnepanelen, sedumdak, helofytenfilter en betonkernactivering vliegen je om de oren. En uiteraard CO2-reductie. Zelfs CO2-positief kwam ik tegen. Ook zijn er verschillende instrumenten op de markt waarmee duurzaamheid gemeten kan worden. Zoals GPR Gebouw, Milieu Index Gebouw, BREEAM, en GreenCalc. Zo'n instrument geeft dan een score aan van de mate van duurzaamheid.

VARA's Vroege Vogels en het tijdschrift De Ingenieur zagen door de bomen het bos niet meer, en vonden het tijd voor een competitie: wat is nou écht het duurzaamste gebouw van Nederland? Bedrijven moeten daarvoor de methode GPR Gebouw invullen én een deskundige jury buigt zich over de genomineerden.

Kijkend naar de inzendingen valt op dat veel gebouwen inderdaad over veel van de bovengenoemde eigenschappen beschikken. Is een gebouw dan duurzaam door simpelweg een lijstje met eigenschappen af te vinken? En win je dan als je zoveel mogelijk vinkjes hebt? Natuurlijk is dat een geweldig streven, en is het ook zeker aan te raden boven het omvormen van landbouwlocaties tot splinternieuwe bedrijventerreinen die na 20 jaar alweer verouderd zijn. Maar toch mis ik wat fantasie. Maarja, dat valt nu eenmaal niet met een duurzaamheidsindex te meten. Ik kijk al uit naar een tijd waarin al die duurzaamheidsfoefjes gemeengoed zijn geworden, en bedrijfspanden zich onderscheiden in uiterlijk of gewoon in het plezier wat je er kunt beleven.

Campus als sterfhuisconstructie

Waar vestig ik mijn bedrijf?

Geografen, een groep waar ik ook toe behoor, roepen graag: "locatie doet er toe!". Hoewel zij ook weten dat het tegenovergestelde fenomeen, "the death of distance" even waar is.
Hoe dan ook werd ik toch blij door te lezen dat de sluiting van de onderzoeksafdelingen van MSD en Abbott wel eens met geografie te maken zouden kunnen hebben. Dat beweert althans Peter Prud'homme in het FD. Het feit dat beide onderzoeksafdelingen op "toevallige locaties" zaten, en dus niet nabij centra op het gebied van life sciences, heeft bijgedragen aan hun ondergang. Beide bedrijven zijn namelijk historisch op die locatie gestart: MSD in Oss en Abbott in Weesp.

Organon (later MSD) is in Oss ooit voortgekomen uit Zwanenburg Slachterij en Solvay (later Abbott) kwam voort uit een chocoladefabriek. Een slachterij in Oss, dat klinkt logisch. De Ossche worst zal er zeker mee te maken hebben. En Weesp, da's toch niet ver van Amsterdam, waar cacao grootschalig per schip werd aangevoerd? Beide klinken dus als logische locaties voor respectievelijk een slachterij en een chocoladefabriek. Maar voor een life sciences bedrijf?

Ooit (schrijft zij weemoedig) schreef ik een scriptie over de Rotterdamse haven getiteld "Logische logistieke locatie?" waarmee ik aantoonde dat logistieke dienstverleners niet vanzelfsprekend in de Rotterdamse haven gevestigd zijn. Bedrijven zijn steeds meer 'footloose' en vestigen zich gewoon daar waar de kosten het laagst zijn. Voor kennisintensieve bedrijven gaat die vlieger echter niet op. Niet kosten, maar een uitstekend innovatieklimaat bepaalt waar deze bedrijven zich vestigen. En dat is nu eenmaal niet tussen de Ossche worsten en de chocoladerepen. Het kunstmatig ontwikkelen van een campus op die plekken noemt Prud'homme dan ook een sterfhuisconstructie. 1-0 voor de geografie!

Aardappels, groente... kever?

Kies je favoriete snack

"They are highly nutritious, and full of proteine", roept Bear Grylls, terwijl hij een insect naar binnen werkt en een deel van de ingewanden als pus over zijn kin loopt. Bear Grylls presenteert al enkele seizoenen het programma 'Ultimate Survival' op Discovery Channel, waarin hij laat zien hoe je moet overleven in barre omstandigheden. Bijvoorbeeld door het eten van insecten dus.

Nederlandse agrofoodbedrijven willen nu echter ook de gewone Nederlander laten kennismaken met insecten eten. Ze zitten vol proteïnen, schijnen smakelijk te zijn en kunnen duurzamer geproduceerd worden dan vlees of vis. Nadeel is natuurlijk dat mensen insecten niet als aantrekkelijk hapje zien. Ze hebben rare sprieten en het kraakt als je erop kauwt. Bedrijven willen dat gaan aanpakken door de insecten te verpulveren en ze op te nemen in bijvoorbeeld een reep, een quiche of een kroket.

Een spannende ontwikkeling. En natuurlijk dolkomisch om je gasten stiekem een kevertaart voor te schotelen.